Feniks

Feniks to mityczny ptak, uznawany za symbol słońca oraz wiecznego odradzania się życia.
W tradycji egipskiej feniks utożsamiany jest z Benu, ptakiem słońca, emblematem boga słońca Ra, a w mitach o Ozyrysie i Ra jest symbolem zmartwychwstania i nieśmiertelności. Jego złote i purpurowe upierzenie symbolizowało wschód Słońca w Egipcie.Podobno Feniks siadał tylko na paulowni cesarskiej , bo to drzewo posiada zdolność odradzania się ze ściętego pnia. był to ptak indyjski o purpurowo-złotym (ognistym) upierzeniu, który przebywał w powietrzu 500 lat. Po owym czasie miał przylatywać do Heliopolis w Egipcie, gdzie spalał się jakoby na ołtarzu świątyni na popiół. Jednak już następnego dnia miał się odradzać z popiołów (powiedzenie "jak feniks z popiołów"), a trzeciego - zupełnie dorosły - pozdrowiwszy kapłana, miał odlatywać na kolejne 500 lat. Według jeszcze innych podań zjawiał się co 1461 bądź 7006 lat.Na piramidach i mumiach egipskich często spotkać można jego podobiznę.
Herodot i Pliniusz, kronikarze rzymscy, nazywają go "arabskim ptakiem", ale przeważnie uważany jest za ptaka egipskiego.
Feniksy chińskie były przedstawiane jako władcy wszystkich ptaków. Feniksy rodzaju męskiego nazywano Feng, natomiast żeńskiego Huang. Współcześnie jednak nie czyni się takiego rozróżnienia i wszystkim feniksom przypisuje się rodzaj żeński (Huang), co umożliwia połączenie ich w parę ze smokiem chińskim, będącym rodzaju męskiego. Chińczycy Han często używają terminu Potomkowie Smoka dla określania swej tożsamości narodowej. Fenghuang znany jest też jako "Dostojny Kogut" (鶤雞, pinyin: yùnjī lub kūnjī). W kulturze Zachodu zazwyczaj nazywany jest "Chińskim feniksem", a czasami "Ptakiem Ho-ho" (od japońskiej nazwy hō-ō).Najczęstsze są przedstawienia fenghuangów atakujących węże swymi szponami i rozpostartymi skrzydłami. Fenghuangi opisuje się jako mające dziób koguta, twarz jaskółki, czoło kury, szyję węża, pierś gęsi, plecy żółwia, zad jelenia i rybi ogon. Jego ciało symbolizuje sześć ciał niebiańskich. Głowa oznacza niebo, oczy to słońce, plecy to księżyc, skrzydła to wiatr, stopy to ziemia, a ogon to planety. W upierzeniu fenghuanga występuje pięć podstawowych kolorów: czarny, biały, czerwony, zielony i żółty a głos jego zaś jest idealną harmonią pięciu dźwięków. Kąpiel bierze jedynie w najczystszych wodach wypływających z gór Kunlun, mieszka zaś w jaskini Tan, gdzie spędza noce. Towarzyszy mu trzysta sześćdziesiąt gatunków ptaków, które nieustannie składają mu hołd.Fenghuang, feniks chiński, nie jest powiązany z feniksem znanym w zachodnim świecie.Według starożytnych wierzeń chińskich feniks rodzi się na słońcu. Symbolizuje piękno oraz harmonię z naturą, opiekuje się również nowożeńcami. Posiada w sobie wszystkie istniejące pierwiastki, zarówno męskie jak i żeńskie, jest idealnym połączeniem yin i yang. Jego Rysunki feniksa zaczęły pojawiać się w Chinach 7 000 lat temu, często na żadach i amuletach o ciekawym kształcie i wyglądzie. Stanowiły totem dla szczepów zamieszkujących wschodnie tereny Chin w starożytności. Obecnie wysuwane teorie sugerują, że mogą to być wizerunki dużego prehistorycznego ptaka podobnego do strusia, powszechnie występującego w Chinach w czasach prehistorycznych.
  W czasach Dynastii Han (200 p.n.e.) feniks chiński był symbolem południowej strony świata. Przedstawiany był jako para ptaków - samiec (feng, 鳳), i samica (huang, 凰), stojące naprzeciw siebie. Fenghuang był też symbolem cesarzowej Chin, w parze ze smokiem chińskim reprezentującym cesarza. Mogło to wynikać ze zjednoczenia pod wspólnym władcą plemion zamieszkujących wschodnie i zachodnie Chiny. Feniks reprezentuje moc, jakiej niebiosa udzielają cesarzowi. Fenghuang umieszczony na domu jako dekoracja symbolizuje lojalność i szczerość jego mieszkańców. Lub inaczej, feniks jest umieszczany tylko tam, gdzie przestrzega się zasad, bez matactw czy korupcji (政治清明).
Fenghuang jest kojarzony bardzo pozytywnie. Jest symbolem cnoty i wdzięku. Pojawia się w spokojnych i szczęśliwych czasach, a ukrywa, gdy zbliża się niebezpieczeństwo.
W starożytnych Chinach feniksy często były przedstawiane na dekoracjach weselnych lub przedstawieniach rodziny cesarskiej, niezależnie od smoków. Wynika to z tradycyjnych chińskich wierzeń, według których smok chiński w parze z feniksem symbolizują idealną relację między małżonkami , co jest kolejnym odniesieniem do koncepcji yin i yang.

Garuda to Malezyjski feniks,  jedno z bóstw w hinduizmie i buddyzmie tybetańskim. W hinduizmie jest wierzchowcem (wahana) boga Wisznu. Przedstawiany jest jako złoty lub czerwony orzeł o ciele człowieka. Garuda jest bratem Aruny, woźnicy Surji, boga słońca. Symbolizuje nauki tajemne Wed. Jest śmiertelnym wrogiem Nagów.

W Japonii bóstwo to nosi nazwę Karura.
Ten mityczny ptak widnieje w godłach Tajlandii i Indonezji, ponadto narodowe linie lotnicze w Indonezji to ,,Garuda Indonesia".
 W grece dwupienną palmę i feniksa określano tym samym słowem, powiadano bowiem, że – jak ów ptak – drzewo umiera i odradza się ponownie. Również Rzymianie posługiwali się motywem feniksa dla oddania idei zmartwychwstania, a także nieprzemijalnej trwałości imperium. W mitologii greckiej i rzymskiej Feniks kończył życie ginąc w płomieniach, następnie po trzech dniach zmartwychwstaje, rodząc się jako piękny i młody ptak. Co ciekawe wizerunek feniksa wybijano na rzymskich monetach z napisem Aeternitas lub AION, a za Konstantyna Wielkiego: "Felix reparatio temporum".
Tacyt podaje, że feniks poświęcony jest słońcu i wyróżnia się swym wyglądem i barwą, symbolizując tych, którzy w raju cieszą się wieczną młodością i rozkoszą. Dożywszy zaś podeszłego wieku, feniks buduje gniazdo z wonnych korzeni, które zapala się w żarze słońca i spala w ogniu podsyconym trzepotem skrzydeł, a potem rodzi się na nowo z popiołów.

Symbolizm feniksa ma charakter ambiwalentny: jest ptakiem lunarnym poprzez skojarzenia z księżycem, ale i solarnym jako ognisty ptak. Traktowany jest jako ucieleśnienie delikatności, gdyż niczego nie zabija, żywi się jedynie rosą i swym dotknięciem niczego nie niszczy. Owidiusz pisze, iż łzy feniksa są kadzidłem, a jego krew balsamem.Ma magiczne właściwości, jego perliste łzy leczą. Ma niezwykle piękny głos, gdy śpiewa wszystkie ptaki do niego lgną i podążają za nim. Pieśń feniksa jest magiczna: uważa się, że dodaje odwagi ludziom "o czystym sercu", a napaja strachem serca nieczystych. Potrafi przenosić ogromne ciężary siłą woli. Odznacza się wielkimi rozmiarami. Na świecie żyje zawsze tylko jeden feniks. Istnieje wiele poglądów na temat jego wieku. Niektórzy twierdzą, że żyje 1000 lat, Pliniusz oblicza jego wiek na 660 lat, Herodot 540, Seneka 500, a Albertus na 350 lat. Inni twierdzą, że żyje on przez okres roku platońskiego czyli Wielkiego Roku. Jest to czas, jakiego potrzebują Słońce, Księżyc
i wszystkie planety, aby wrócić na miejsce, skąd wyruszyły.
Trwa on dwanaście tysięcy dziewięćset dziewięćdziesiąt cztery zwykłe lata. Wedle Starożytnych po upływie tego cyklu astronomicznego historia świata się powtórzy - ponieważ powtórzy się obieg planet.
Feniks jest więc zwierciadłem czy też obrazem Wszechświata.
Dlatego stoicy, greccy filozofowie, nauczali, że Wszechświat przez analogię do feniksa spala się w ogniu i nieustannie odradza..

Chrześcijaństwo zaadaptowało motyw feniksa jako symbolu zmartwychwstania: Chrystus, którego strawiły ognie męki, powstał na trzeci dzień, triumfując nad śmiercią. Również „feniks” w bestiariuszach ma to samo znaczenie symboliczne. Fizjolog podaje, że feniks żyje w Indiach i Arabii, a gdy ma 500 lat, leci do Libanu, nasącza swe skrzydła pachnącą żywicą i mknie do Heliopolis, gdzie spala się w ogniu na najwyższym ołtarzu świątyni słońca. Następnego dnia przychodzi kapłan, by usunąć popiół, i znajduje małego robaczka rozsiewającego wonny aromat. Po trzech dniach wyrasta z niego młody ptak, który na czwarty dzień pokrywa się piórami i podziękowawszy kapłanowi, odlatuje do domu. „Jest to symbol naszego Zbawiciela, który powiada: – Mam moc wyrzeczenia się życia i moc przywracania go z powrotem – ”. Aromat oznacza „słodycz boskiej łaski, jaka promieniuje ze Starego i Nowego Testamentu”. W okresie wczesnochrześcijańskim na cesarskich monetach często pojawiał się wizerunek feniksa jako antyczny emblemat związany z kultem solarnym. Feniksa przedstawiano również na rzymskich urnach z prochami zmarłych, skąd motyw ten został przejęty przez chrześcijan i wykorzystany w dekoracji katakumb.

Owidiusz, poeta rzymski pisał :

"Mówią, iż wąż z ludzkiego szpiku
się wylęga,
Kiedy zgnilizna w grobie
pacierza dosięga.
Tak jeden twór natury
w drugi się przeradza.
Lecz jest ptak, co sam ginie
i sam się rozpładza;
Syryjczyk zwie go Feniks.
Nie ziołami żyje,
Ale sokiem amonu lub mirry łzy pije.
Gdy pięć wieków przeminie,
Feniks kończy życie,
Wtedy w konarach dębu lub na palmy szczycie
Z pomocą szpon i dzioba gniazdo sobie ściele,
Kładzie weń wonne nardy i lawendy ziele
I razem z żółtą mirrą korę cynamonu,
I tak leżąc wśród woni, oczekuje zgonu.
Z grobu ojca, co razem jest kolebką syna,
Młody Feniks wiek równie długi rozpoczyna."

  W tradycjach o Henochu feniksy i chalkedry są chórem aniołów dorównującym rangą serafinom i cherubinom. Wspólnie "ciągną rydwan słońca, które przynosi ze sobą skwar i rosę. I wedle Bożego rozkazania zawracają, opuszczają się ku ziemi i wznoszą po nieboskłonie, siejąc światłość promieni". Feniksy, podobnie jak chalkedry, zamieszkują czwarte niebo i mają po dwanaście par skrzydeł. Henoch spotkał feniksy także w szóstym niebie, gdzie wraz z cherubinami "śpiewają jednym głosem, i nie milkną ich pienia, a Pan raduje się wejrzawszy na swe podnóże"Wszystko to stwierdza Charles (Enoch In "każe uważać feniksy za anioły". W Apokalipsie Barucha Feniks jest ptakiem (aniołem?), który, "rozpościerając skrzydła, bierze w siebie ogniste promienie, bo gdyby ich nie zacienił, słonecznego ognia nie ścierpiałby ród ludzki ani żadne stworzenie"Ten sam ptak budzi koguty na całej ziemi. W przed talmudycznej tradycji żydowskiej feniksy to gatunek ptaków, które jako jedyne wśród stworzeń, nie muszą umierać, aby dostać się do raju.Według innej żydowskiej legendy Ewa dała do spróbowania owoc z Drzewa Poznania Dobra i Zła nie tylko Adamowi, ale także "wszystkim zwierzętom i ptakom oprócz jednego. W rezultacie ptak ów, feniks, nigdy nie umiera"

Feniks był atrybutem Ozyrysa, Oriona, a także Dionizosa uratowanego jako płód przez ojca, Zeusa, z łona Semele, która spłonęła od piorunów swego boskiego kochanka.

   Pomimo wielu przekazów, jakie o tych niezwykłych stworzeniach przetrwały do naszych czasów, ciężko ustalić o nich coś konkretnego. Jednak wpływ feniksa jest odczuwalny w kulturze do dziś. Stał się on nawet częścią chrześcijańskiej symboliki, w której reprezentuje śmierć, zmartwychwstanie oraz życie wieczne. Popularne jest również powiedzenia „odrodził się jak feniks z popiołów”, które odnosi się do człowieka, któremu udało się przekonać przeciwności losu.

Jak pod każdym postem tak i tu również zamieszczam pokaz slajdów z podkładem muzycznym tu-Linkin Park,,In the end" Życzę miłego oglądania ..Pozdro dla ludzi z wyobraźnią:-)